23 december 2016

Prettige feestdagen!

Tekst: René Ros.

Gelukkig nieuwjaar!

Mede namens de andere betrokkenen van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam wens ik alle lezers fijne feestdagen, een goede jaarwisseling en alvast een voorspoedig 2017!

Bijzondere dank aan de twintig intimi en raadgevers die mij het afgelopen jaar met veel goede en welgemeende adviezen hebben gesteund.
Ook heel veel dank aan de sponsors en donateurs die het werk op een financiële manier hebben ondersteund.

Team
Sponsors

19 oktober 2016

Lezing Stelling van Amsterdam

Tekst: René Ros.

René Ros geeft lezing over de Stelling van Amsterdam. (Peter Schat)

Op maandagavond 31 oktober as. organiseert de Historische Vereniging Koedijk een lezing over de Stelling van Amsterdam die gegeven zal worden door een autoriteit op dit gebied.

De Stelling van Amsterdam was bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog het modernste verdedigingswerk ter wereld. Tegelijkertijd bleek het concept van een cirkel van forten, dat achter een watervlakte middels flankerend granaatvuur een ondoordringbare 'muur' van vuur en staal konden optrekken, verouderd. Het verhaal achter de kringstelling wordt toegelicht met archieffoto's, tekeningen en foto's van de huidige situatie.

De verscheidenheid aan stellingonderdelen -variërend van de forten tot kruitmagazijnen, kazernes en drinkwaterinstallaties- is groter dan op het eerste gezicht lijkt. De onbekendheid met de historie van deze objecten vormt een bedreiging voor het behoud. Niet alleen de forten zijn in 1996 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO geplaatst, maar ook verbindende elementen als liniedijken, opstelpunten voor geschut, sluizen, duikers en andere vergeten of minder zichtbare bouwwerken maken deel uit van dit monument van wereldallure.
René Ros doet al jaren onderzoek naar de geschiedenis van verdedigingswerken en in het bijzonder de Stelling van Amsterdam. Hij mag dan ook een autoriteit genoemd worden op dit gebied.

Locatie van de lezing is "De Molenschuur", Kanaaldijk 236 Koedijk. De zaal is open om 19.30 uur en de lezing begint om 20.00 uur.
In verband met de beschikbare ruimte is vooraanmelding verplicht. U kunt een plaats reserveren bij: Ruud Schouten, telefoon: 072-5612877 (na 19.00 uur) of e-mail: hvkevenementen@gmail.com.
De lezing is voor iedereen toegankelijk maar leden van de vereniging krijgen voorrang bij verdeling van de beschikbare plaatsen. Toegang is gratis.

Historische Vereniging Koedijk
Lezingen Stelling van Amsterdam

19 september 2016

Stelling van Amsterdam en Schiphol

Tekst: René Ros.

De stationsgebouwen van Vliegveld Schiphol anno 2016. (René Ros)

Onze nationale luchthaven vierde op 19 september jl. haar 100ste verjaardag en werd bovendien 'Koninklijk'. De eerste landing van een vliegtuig had echter meer met de Stelling van Amsterdam te maken dan je elders zult lezen. En kunnen we het jubileum vier dagen lang vieren!

De Luchtvaartafdeling van de Landmacht had na de mobilisatie in augustus 1914 besloten een tweede vliegveld naast Soesterberg op te zetten. Dat moest achter de Nieuwe Hollandse Waterlinie komen en bij voorkeur in de Stelling van Amsterdam.
De Achtersluispolder bleek te zompig en daarom ligt de nationale luchthaven nu niet bij Zaandam. Er werden gronden gekocht nabij het Fort aan het Schiphol. Dat fort was nog voor de drooglegging aangelegd aan een gelijknamig vaarwater tussen de Haarlemmermeer en Amstelveen.

Van 19 tot en met 22 september 1916 stond er een oefening in de Stelling van Amsterdam gepland. In de Groep Halfweg en delen van Groep Schiphol en Groep Westzaan (Sector Zaandam) zou met infanterie, veldartillerie en motorboten worden geoefend.
De Commandant Luchtvaartafdeling maakte haast met de ingebruikname van het vliegkamp om deel te kunnen nemen aan die oefening en dat lukte. Er is weinig informatie over die oefening maar de vliegtuigen zullen als verkenners zijn ingezet.

In 100 jaar tijd is de luchthaven enorm gegroeid en is het een bijzonderheid als er militaire vliegtuigen landen.

Vliegkamp Schiphol
Fort aan het Schiphol
Luchtvaart
Oefeningen

7 september 2016

Fototentoonstelling in Muiden

Tekst: René Ros.

Luchtfoto Fort bij Veldhuis (Otto Bodemeijer)

De Historische Kring Stad Muiden organiseert in samenwerking met het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam, in het Muizenfort een tentoonstelling van luchtfoto's van de forten van de Stelling van Amsterdam. Ook is er een digitale presentatie van luchtfoto's van de forten te zien.

De tentoonstelling wordt op zaterdag 10 september om 11 uur geopend. U bent ook dan van harte welkom.
Deze tentoonstelling zal tot en met 2 oktober te bezichtigen zijn op zaterdag van 11-16 uur en op zondag van 12-16 uur.
De toegang is gratis.

Historische Kring Stad Muiden
Luchtfototentoonstelling

2 september 2016

Lezing 'Samen met de CIA' op Fort bij Edam

Tekst: René Ros.

Portretfoto Cees Wiebes

Wat is die vreemde betonplaat met metalen deksels op het linker terreplein van Fort bij Edam? Het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam nodigt u van harte uit om het geheim van deze vreemde wegversperring te ontrafelen.

U bent op zaterdag 1 oktober as. van harte welkom op het Fort bij Edam voor een bijeenkomst die om 14.00 uur begint en om ongeveer 16.00 uur eindigt.
Eerst zullen we de wegversperring bekijken waarna René Ros zijn onderzoeksresultaten zal delen. Aansluitend zal prof. Cees Wiebes een presentatie geven over zijn boek 'Samen met de CIA' dat mogelijk aanknopingspunten voor de wegversperring biedt.

Omdat er een beperkt aantal plaatsen beschikbaar zijn, kunt u alleen aanwezig zijn na aanmelding via de onderstaande link. Aanmelden is mogelijk tot en met 29 september as. of tot het maximum aantal deelnemers is bereikt. De kosten bedragen 5 euro per persoon en eventuele consumpties zijn voor eigen rekening. Het fort is open vanaf 13.30 uur.

Bij binnenkomst moet u zich 'ongevraagd legitimeren' en de deelnamekosten gepast contant voldoen. Het is niet toegestaan geluid- en/of filmopnamen te maken tijdens de bijeenkomst.
Cees Wiebes zal met alle plezier uw exemplaar van zijn boek signeren en mogelijk (in voorbereiding) is er ook verkoop van het boek.

Aanmelden voor Lezing 'Samen met de CIA'
Nieuwsbrief 438: Waren er guerrilla's op Fort bij Edam?

15 juni 2016

Bezoek unieke bunker in Amsterdamse Bos

Tekst: René Ros.
Met dank aan: Gemeente Amsterdam en Heemparkhuisjes.

Toegangshek van de Schuilplaats Boswachterij (René Ros)

In het Amsterdamse Bos heeft de gemeente Amsterdam tijdens de Koude Oorlog een bunker voor haar personeel van de boswachterij laten bouwen. Deze bunker wordt op 2 juli aanstaande eenmalig opengesteld voor geïnteresseerden.

Van de in 1966 gebouwde bunker is alleen het toegangsluik en de nooduitgang op een vergeten plaats tussen de bomen zichtbaar. De bunker is vrijwel leeg maar bevat nog de buitenluchtventilator. Het is een kleine bunker en in het geheel van de Koude Oorlog een minuscule voetnoot maar het is leuk en leerzaam om eens een bezoek aan deze bunker te brengen.

Op zaterdag 2 juli verzamelen we om 15.00 uur op de Nieuwe Kalfjeslaan in Amstelveen om gezamenlijk naar de bunker te lopen, het toegangsluik te openen en binnen rond te kijken. Er zijn geen kosten maar er is een maximum aantal deelnemers en tevoren aanmelden is noodzakelijk. Lange broek noodzakelijk vanwege brandnetels, bij regen worden laarzen aangeraden en een zaklantaarn is niet noodzakelijk.
Na het aanmelden ontvangt u de exacte locatie waar we verzamelen. De bushalte Kalfjeslaan is op loopafstand en er zijn parkeerplaatsen aanwezig.

Aanmelden openstelling Schuilplaats Boswachterij
Schuilplaats Boswachterij
Heemparkhuisjes

1 juni 2016

ISIL-code toegekend aan Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam

Tekst: René Ros.

De boekenkasten van de bibliotheek. (René Ros)

Door het Nationaal Archief is, als Nederlandse vertegenwoordiger van de International Standard Identifier for Libraries and related organizations (ISIL), de ISIL-code NL-WpDStvA toegekend aan het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam.

Door het gebruik van ISIL-codes worden bronvermeldingen en digitale uitwisseling vereenvoudigd en betrouwbaarder.
De collectie van boeken en archiefstukken van het documentatiecentrum is te raadplegen in onze bibliotheek op Fort Uitermeer.

Bibliotheek

26 mei 2016

Forts with a museum function

Tekst: René Ros.

Forts with a museum function

In Indonesië bevinden zich meer dan 450 forten, gebouwd gedurende de laatste 600 jaar. Een groot deel stamt uit de Nederlandse koloniale periode. De Indonesische overheid zou de forten willen inzetten als publiekstrekkers en wil een aantal een nieuwe functie als museum geven. De Nederlandse praktijk waarbij behoud door ontwikkeling voorop staat, dient hierbij als lichtend voorbeeld.

In de Engelstalige brochure 'Forts with a museum function' wordt ingegaan op het specifieke karakter van forten. Uit deze analyse komen een aantal aanbevelingen voort. Zo zijn deze bouwwerken vaak onderdeel van een groter verdedigingssysteem, zoals bij de Stelling van Amsterdam het geval is.

Een van de aanbevelingen is dan ook om bij de herbestemming de forten niet als losse objecten maar als één geheel te beschouwen.

René Ros (Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam) is geïnterviewd ten behoeve van dit onderzoek.

Forts with a museum function

18 mei 2016

Uitstekende meedenkers gezocht

Tekst: René Ros.

De Denker / Le Penseur door Rodain. (Carsten Ros)

Het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam zoekt mensen die mee willen denken over haar toekomst. Van diverse kanten wordt aanbevolen om weer een rechtspersoon te worden. In het najaar van 2016 zal een bijeenkomst worden gehouden om de toekomst te bespreken.

We zoeken niet naar mensen die militair erfgoed alleen maar leuk vinden, juist naar hen die een eigen deskundigheid meebrengen en op een andere, uitdagende manier willen inzetten. Op het gebied van geschiedenis, archief, communicatie, IT, organiseren, financiën, juridisch en bestuur zijn interessante mogelijkheden.
Rechtsvormen zoals vereniging, stichting en zelfs een besloten vennootschap behoren tot de mogelijkheden waarover nagedacht kan worden. Op termijn kunnen geïnteresseerden daar een functie in krijgen maar dat is op dit moment nog niet de insteek.

Heeft u een expertise waarmee u zich verder wilt ontwikkelen in een bijzonder onderwerp? Geeft u zich dan op door een korte motivatie te sturen via onze Vragen & Reacties-webpagina. U ontvangt dan een uitnodiging voor de bijeenkomst in het komend najaar.
Als u dat een stap te ver vindt, dan stellen we het ook op prijs als u een tekst stuurt waarin u schrijft hoe u nu tegen het documentatiecentrum aan kijkt en hoe ú vindt dat het zich in de toekomst moet ontwikkelen.
We vernemen graag van u!

Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam
Vragen & Reacties-webpagina

11 mei 2016

Fortbibliotheek op Fort Uitermeer

Tekst: René Ros.

De boekenkasten van de bibliotheek. (René Ros)

Stichting Uiteraard Uitermeer en het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam zijn verheugd bekend te kunnen maken dat de bibliotheek van het documentatiecentrum ondergebracht is op Fort Uitermeer.

Beide organisaties vullen elkaar daarbij aan en helpen elkaars doelstelling verder te realiseren. Stichting Uiteraard Uitermeer zet zich sinds 2008 in voor de herontwikkeling van Fort Uitermeer bij Weesp.
Het documentatiecentrum is de voortzetting van het in 1998 begonnen historisch onderzoek en het uitdragen daarvan. Zij is hét kenniscentrum over de Stelling van Amsterdam en ander militair erfgoed in de regio. De bibliotheek is financieel mogelijk dankzij haar donateurs.

Het documentatiecentrum heeft haar bibliotheek van recente (niet kostbare) uitgaven in het informatiecentrum op Fort Uitermeer geplaatst. Het gaat om ruim 800 boeken, atlassen, rapporten, folders, kopieën en andere drukwerken. De digitale collectie is niet in de bibliotheek opgeslagen maar kan er wel ingezien worden.

Geïnteresseerden kunnen de bibliotheek elke vrijdagmiddag bezoeken van 14.00 tot 17.00 uur (laatste toegang om 16.00 uur) m.u.v. feestdagen en vakanties. Voor besprekingen en aanvragen van oudere uitgaven kan een afspraak gemaakt worden.
U bent van harte welkom!

Stichting Uiteraard Uitermeer
Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam
Bibliotheek
Partners

8 mei 2016

Websites verhuizen op 9 mei

Tekst: René Ros.

Op 9 mei as. worden de websites van het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam verhuisd naar een nieuwe server en kunnen daarom enige tijd onbereikbaar zijn. Het verhuizen van de in totaal 14 websites zal om 9.00 uur beginnen en in de loop van de middag afgerond zijn.

Website Documentatiecentrum
Overzicht thema-websites
Forum Stelling van Amsterdam

20 april 2016

Dagexcursie Stelling van Amsterdam 2016

Tekst: René Ros.

Deelnemers in Fort H tijdens de excursie van 2015.

Op zaterdag 4 juni as. zal voor de vijftiende keer de geheel verzorgde, unieke dagexcursie naar een deel van de Stelling van Amsterdam plaatsvinden. Deze keer bezoeken we de Geniedijk Haarlemmermeer met de forten daarin.

We bezoeken Fort bij Aalsmeer, Voorpositie bij Cruquius, Fort bij Vijfhuizen, Fort bij Hoofddorp en de Batterij aan de Sloterweg. Het is de laatste mogelijkheid om het Fort bij Hoofddorp te zien voordat de renovatie begint.
De dag begint om 9.30 uur bij treinstation Hoofddorp en duurt tot ongeveer 16.30 uur, na een wandeling over de Geniedijk.

U bent van harte welkom om deel te nemen en u kunt zich vanaf heden aanmelden! En neem gerust een familielid, kennis of collega mee.
Het aantal deelnemers is beperkt en door voorinschrijving door donateurs is een deel van de plaatsen al geboekt. Meer informatie is te vinden op de webpagina over de dagexcursie en daar kunt u zich ook aanmelden.

Dagexcursie Stelling van Amsterdam

17 februari 2016

Stellinglezing op 19 maart

Tekst: René Ros.

René Ros geeft lezing in bergloods van Fort bij Abcoude.

Voor medewerkers en vrijwilligers in de Stelling van Amsterdam wordt op 19 maart as. een extra uitgebreide lezing verzorgd. Ook zeer geïnteresseerden zijn van harte welkom. De toehoorder zal altijd nieuwe informatie vernemen en doet mogelijk zelfs nieuwe inzichten op.

Alle aspecten van de Stelling worden belicht zoals ze ook op de website 'Stelling van Amsterdam' aan bod komen. Een breed scala aan onderwerpen wordt mondeling toegelicht met veel hedendaags en historisch beeldmateriaal om de samenhang tussen de forten en andere objecten te tonen. Ook de menselijke kant komt aan bod.
Na afloop is er uiteraard gelegenheid voor vragen en discussie evenals gelegenheid elkaar te spreken.

De lezing wordt verzorgd door René Ros, historisch onderzoeker en auteur van genoemde website met bovendien veel ervaring in het geven van lezingen. Deze uitgebreide lezing is eerder voor gidsen van diverse forten verzorgd en nu voor het eerst openbaar toegankelijk.

De lezing wordt gegeven in het paviljoen van het Viscentrum Gehandicapten in de bergloods van Fort bij Abcoude op 19 maart 2016 van 14.30 tot ca. 16.00 uur. De zaal is open vanaf 14.00 uur.
De toegang is gratis maar consumpties aan de bar zijn voor eigen rekening. Vanwege een beperkt aantal zitplaatsen is aanmelden zeer gewenst, zie onderstaande link.

Aanmelden Stellinglezing 19 maart

5 februari 2016

Lezing geheim landschap

Tekst: René Ros.

Rene Ros bij 24 cm geschut in Vesting Hellevoetsluis.

Op zaterdag 13 februari 2016 organiseert Stichting Verdedigingswerken Hellevoetsluis een lezing over "Geheim landschap".
Een landschap rond de hoofdstad vol met forten, batterijen, dijken en sluizen. Een verdedigingslinie, Stelling van Amsterdam, die inmiddels op de lijst van UNESCO werelderfgoed staat vanwege zijn unieke karakter en bijzondere geschiedenis.

René Ros komt naar Hellevoetsluis om deze lezing te geven. Hij doet al jaren onderzoek naar de geschiedenis van verdedigingswerken en in het bijzonder de Stelling van Amsterdam. Hij mag dan ook een autoriteit genoemd worden op dit gebied.
Op deze middag neemt René ons in gedachten mee naar dit geheime landschap en vertelt hij ons over de bouw. Aan de hand van diverse digitale materialen toont en vertelt hij wat deze verdedigingslinie zo bijzonder maakt.

De Stelling van Amsterdam is een 135 kilometer lange verdedigingslinie rondom Amsterdam, aangelegd tussen 1880 en 1914. Het leger, de regering en de koning(in) zouden zich binnen deze ring kunnen terugtrekken bij een aanval op Nederland.
De Stelling bestaat uit 46 forten en batterijen evenals een groot aantal dijken en sluizen op een afstand van 15 tot 20 kilometer van Amsterdam. Allen gelegen in een prachtig polderlandschap.

U kunt zich opgeven voor deze lezing tot uiterlijk 11 februari 2016. De kosten bedragen € 3,00 per persoon. De lezing begint om 15:00 uur. Inloop om 14:15 in de kazerne Haerlem in de bezoekersruimte van stichting Verdedigingswerken Hellevoetsluis. Opgeven kan door te mailen naar info@fronttaal.info of te bellen naar: 06-312 54 909. Er is beperkt ruimte.

Wilt u meer weten over stichting Verdedigingswerken Hellevoetsluis dan kunt op de site van de stichting meer informatie vinden.
De stichting organiseert diverse activiteiten waaronder maandelijkse rondleidingen op de eerste zondag van de maand van april tot en met oktober. Daarnaast is het ook mogelijk om een privé rondleiding te boeken op een zelf te bepalen dag en tijdstip.

Stichting Verdedigingswerken Hellevoetsluis
Lezingen Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam

20 januari 2016

Herstart van samenwerking

Tekst: René Ros.

Ballonnen in de Vesting Weesp (René Ros)

Het programmabureau Stelling van Amsterdam van de provincie Noord-Holland en het Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam geven hun samenwerking een nieuwe start.

2016 is voor de Stelling van Amsterdam het jaar van 20 jaar UNESCO met de provincie Noord-Holland als verantwoordelijke site-holder. René Ros was er bijna vanaf het begin af aan bij en is het collectief geheugen van de Stelling.
In het verleden is de samenwerking niet verlopen zoals dat verwacht had mogen worden, zoals bijvoorbeeld bij de totstandkoming van de historische kaart. Terwijl we ieders vakdeskundigheid waarderen en elkaar goed kunnen aanvullen.

We streven er naar miscommunicatie in de toekomst te voorkomen. Tussen het programmabureau en René zijn daarom afspraken gemaakt over onder andere overleg. Beide partijen gaan er voor om deze afspraken tot een succes te maken.

programmabureau Stelling van Amsterdam
Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam
Partners

3 januari 2016

Vredespijp is gerookt

Tekst: René Ros.

Luchtfoto van Fort aan Den Ham (Otto Bodemeijer)

Stichting Fort aan Den Ham en Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam laten bij deze weten dat de 'vredespijp is gerookt' en het conflict tussen beide partijen is opgelost.

Met name voor de direct betrokkenen Fred Braaksma en René Ros betekent dit het einde van een te lange, onaangename periode. De komende tijd gaan we de relatie en samenwerking verder herstellen in het belang van de gehele Stelling van Amsterdam.

Personen die van het conflict weten, willen we op deze manier informeren maar over de aard van het conflict en de oplossing doen we geen verdere mededelingen.

Stichting Fort aan Den Ham
Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam
Fort aan Den Ham (hersteld)
Forten bezoeken (hersteld)
Luchtfoto's (aangevuld)